Vrijdag 19 oktober: Lezing ‘Hoe bouw ik zelf een astrokoepel’
Ellen Bruijns
Er zijn nogal wat amateursterrenkundigen die dromen van een eigen observatorium. Maar hoe realiseer je dat ? En dan ook nog binnen je budget. De kant en klare oplossingen zijn doorgaans niet echt de beste keuzes. En de meer professionele oplossingen kosten toch meer dan je eraan wilt uitgeven. Is zelfbouw een optie? Maar hoe doe je dat dan? Kan iedereen dat? En hoe lang duurt het dan? In deze lezing vertelt Ellen Bruins uitgebreid over haar eigen ervaringen. Over hoe je zelf, helemaal alleen, een astrokoepel kan bouwen. Bovendien is er geen specifieke vakkennis nodig om dat te doen. Deze lezing is een uitgebreide uitleg over op welke wijze je dan zo’n koepel en gebouw maakt. Over welke materialen je dan wel gebruikt en hoe daarmee om te gaan. Over waarom er geen ijzer is gebruikt in het hele proces. Terwijl het geheel toch stormvast staat. En uiteraard is er de mogelijkheid om al uw vragen hierover te bespreken.
Over de spreekster:
Reeds vanaf haar 11de jaar is Ellen Bruijns actief bezig in de sterrenkunde. Jarenlange ervaring met het geven van lezingen op sterrenkunde gebied voor scholen, specifieke groepen en voor het grote publiek. Uiteraard ook voor sterrenkunde (werk)groepen in Nederland en Vlaanderen. Voor de Scouting HIT kampen een speciaal “Ster en Weer” kamp opgericht hetgeen voor meer dan 10 jaar aaneen volgeboekt was. Zeer ervaren zonsverduisteringswaarnemer (20 TSE’s) en als zodanig bij de oprichting betrokken van de Solar Eclipse Community en spreker op de 1ste Eclipse Conference. Als enige Nederlandse opgenomen in het adviesteam voor het recente boek, Totality, the Solar Eclipse Guide 2017 van Fred Espenak (eclipse specialist van NASA). Heeft als eenmansproject zelf een astrokoepel gebouwd gehad. Veelvuldig contact met de lokale en nationale pers in de jaren 80 en 90 over met name zonsverduisteringen en de komeet Shoemacher-Levi die toendertijd insloeg op Jupiter.
Master in Optics (AUS), Bachelor in Chemie, Post doc Statistiek. Elektronica.
Beroepsmatig: Technisch engineer met specialisatie Troubleshooting m.b.t. semiconductor industrie, medische- en laboratoriuminstrumenten en elektronenmicroscopen (Electron and Ion beams). Geven van technische trainingen en presentaties.
De zaal is geopend om 19:30 uur en wij beginnen om 20:00 uur. Dit is dus een half uur eerder dan voorheen gebruikelijk was.
Vrijdag 5 oktober: lezing over de oerknal
Hans Prinse, die vrijdag de lezing over de oerknal verzorgt.
In den Beginne. Hoe zat het ook al weer? Is de wereld met een klap begonnen en eindigt ze met een klap of zijn we gewoon geschapen? We starten met filmbeelden waarin een enthousiaste jonge wetenschapper de huidige visie op het ontstaan van het heelal vertolkt. Onze kennis wordt opgefrist. Zijn verhaal is goed onderbouwd en geloofwaardig. Maar geloofwaardig hoeft niet gelijk te zijn aan waar. Daarom in de presentatie ook iets over de aard van wetenschap.
Wetenschap is weten en kennis overdragen maar ook – en vooral – onderzoeken = kennis vergaren. Er is altijd twijfel, niets staat vast! Wetenschap is niet heilig: ze blijft mensenwerk. We gaan terug naar wereldbeelden uit de Oudheid en de Middeleeuwen. Ook die waren goed onderbouwd door dagelijkse waarnemingen, maar er bleek weinig van te kloppen.
In 1927 komt Lemaître op het idee van het oeratoom, iets ter grootte van een aardappel. Dat spreekt een frietetende Belg natuurlijk wel aan… Het was wel een hele hete aardappel, want niet alleen alle ruimte, maar ook alle energie zat erin opgesloten. In een flits werd de ruimte opgeblazen tot de oneindige ballon die we nu het Universum noemen. Hubble had de beschikking over de 2,5 m Wilsontelescoop, een monsterkijker in zijn tijd. Hij was de eerste die de uitdijing van de ruimte ‘zag’: de sterren werden steeds roder en daaruit leidde hij af dat ze steeds verder weg staan en steeds sneller van ons vandaan bewegen. Die beweging kun je in de tijd terugdraaien en dan is blijkbaar alles begonnen met een ‘punt’, waarna de energie over een steeds grotere ruimte is verspreid, zodat die nu sterk is afgekoeld. Tot ca. 3 graden boven het absolute nulpunt, voorspelde Gamov. En die straling werd inderdaad gevonden in de jaren 1960 door Penzias en Wilson.
Weten we nu alles? Nee! Voor nieuwsgierigen onder ons en voor onze jongeren is er nog veel eer te behalen. Er zijn twijfels, o.a. van de eigenwijze astronoom Arp. En we weten nog steeds niet wat de toekomst is van het heelal. Blijft het uitdijen of klapt het ooit terug in elkaar? En zijn er meerdere heelallen? Tja, waarom niet?
Over de spreker: Hans Prinse is amateurweerkundige en lid van onze vereniging. In 2016 werd aan Hans de Dr. J. van der Biltprijs toegekend wegens zijn verdienste voor het completeren, behouden, conserveren, beschrijven, digitaliseren en ontsluiten van het historisch archief van de KNVWS en Stichting De Koepel.
De zaal is geopend om 19:30 uur en wij beginnen om 20:00 uur. Dit is dus een half uur eerder dan voorheen gebruikelijk was.
Vrijdag 14-9-2018 Lezing ‘Een telescoop op de bodem van de zee’
Op vrijdag 14 september start het najaarsseizoen van Christiaan Huygens en wel met een lezing van Aart Heijboer over een neutrino-telescoop. Op de bodem van de Middellandse Zee bouwen Nederlandse wetenschappers mee aan een totaal nieuw soort telescoop. Die telescoop kijkt niet naar licht, maar naar neutrino’s: spookachtige elementaire deeltjes die ons bereiken uit spectaculaire objecten in het heelal, zoals van het centrum van sterrenstelsels, waar zich grote zwarte gaten bevinden. Het bestuderen van neutrino’s uit de kosmos geeft toegang tot een compleet nieuwe vorm van astronomie, maar vergt een detector die in geen enkel opzicht lijkt op een normale telescoop. In de duisternis van de diepzee, op 3 km diepte, zullen wij met deze “neutrino telescoop” een kubieke kilometer zeewater afspeuren naar de sporen van kosmische neutrino’s.
Over de spreker:
Aart Heijboer heeft gewerkt bij de deeltjesversnellers op Fermilab in Chicago en CERN bij Geneve, en werkt nu bij het Nationaal instituut voor deeltjesfysica, Nikhef, in Amsterdam. Hij is de ‘deputy spokesperson’ van het internationale KM3NeT samenwerkingsverband, dat op de bodem van de Middellandse Zee een neutrinotelescoop aan het bouwen is.
De zaal is geopend om 19:30 uur en wij beginnen om 20:00 uur. Dit is dus een half uur eerder dan eerder gebruikelijk was.
Het najaarsprogramma 2018 van Christiaan Huygens is verschenen!
Het programma van sterrenkundevereniging Christiaan Huygens voor de tweede helft van 2018 is verschenen. Het is hier te vinden. De aftrap wordt op vrijdag 14 september gegeven met een lezing van dr. Aart Heijboer over een neutrinotelescoop op de bodem van de zee.
Vrijdag 22 juni: slotavond
Komende vrijdag 22 juni is de laatste verenigingsavond voor het begin van de zomervakantie. Deze avond heeft geen specifiek onderwerp als thema. Daarom een oproep: heb je een onderwerp dat je met de andere leden wilt delen stuur dan een mailtje. Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld een boek of tijdschrift dat je hebt gelezen. Als het maar astronomisch gerelateerd is. De zaal is geopend om 20:00 uur en zoals gebruikelijk beginnen wij om 20:30 uur.
