» Najaarsprogramma 2019

Najaarsprogramma 2019

Datum/onderwerp	inhoud
6-9-2019: Lezing ‘Bouw van de meest geavanceerde telescopen ter wereld door ESO’ door prof. dr. Tim de Zeeuw	Tim de Zeeuw promoveerde aan de Universiteit van Leiden in 1984. Daarna had hij postdoctorale posities aan het Institute for Advanced Study en aan het California Institute of Technology voordat hij terugkeerde naar Leiden in 1990 als professor in de theoretische sterrenkunde. Zijn onderzoek richt zich op de vorming, structuur en dynamica van sterrenstelsels, inclusief onze eigen Melkweg. Hij was co-PI van het SAURON-project, dat theoretische modellering en baanbrekende spectroscopische waarnemingen combineerde om het begrip van de aard en de vorming van vroeg-type (elliptische) sterrenstelsels grondig te herzien. Hij heeft 30 proefschriften begeleid, was medeoprichter van het Lorentz Centrum in Leiden, was de eerste Directeur van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie NOVA en Directeur van de Leidse Sterrewacht, diende in toezichtcomités voor AURA, ESA, ESO en NASA, en leidde de ontwikkeling van de European Science Vision for Astronomy in 2007. Hij was directeur-generaal van ESO van 2007-2017, een periode waarin de Very Large Telescope werd uitgerust met tweede generatie instrumenten, de bouw van ALMA werd voltooid en de bouw van de 39m Extremely Large Telescope goedgekeurd, gefinancierd en gestart. Hij is sindsdien weer in Leiden en heeft ook een seniore gastpositie aan het Max Planck Instituut voor Buitenaardse Fysica in Garching. De Zeeuw ontving de 2001 Prix Descartes-Huygens, de 2010 Brouwer Award van de Dynamische Divisie van de American Astronomical Society, en ontving eredoctoraten van de Universiteiten van Lyon, Chicago en Padua. De huidige telescopen maken het mogelijk het Heelal te bestuderen vanaf de vroegste stadia tot nu, en ze tonen stevig bewijs voor planeten rond andere sterren. Ze kunnen - in de nabije toekomst - het bestaan van het leven op andere werelden onthullen. De ontwikkeling van nieuwe technologie en internationale samenwerking zijn de sleutel tot vooruitgang, zowel in de ruimte als op de grond. De lezing zal een korte inleiding bevatten over het verband tussen technologie en astronomie, en zal dan focussen op de telescopen die door ESO zijn gebouwd en worden gebruikt, waaronder de Very Large Telescope op Paranal, met zijn vier 8,2 m telescopen en een wereldwijd toonaangevend instrumentarium, ALMA, 's werelds krachtigste telescoop voor de detectie van sub millimeter radiogolven, gelegen op Chajnantor op 5000m hoogte en de toekomstige 39m Extremely Large Telescope, die wordt gebouwd op Armazones nabij Paranal met het eerste licht voorzien in 2026.
20-9-2019	Thema-avond
4-10-2019 Lezing ‘De Geschiedenis van onze Kalender’ door dr. Rob van Gent	De spreker Rob van Gent werkt voor het Mathematisch Instituut in Utrecht waar hij onderzoek doet naar de geschiedenis van de toegepaste wiskunde en de sterrenkunde. Iedereen weet wat een kalender is. We gebruiken een kalender voor het indelen van onze jaren, maanden, weken, vrije dagen en onze vakanties. Toch is er veel onkunde over de herkomst en geschiedenis van onze (de 'westerse') kalender. Maar weinigen weten dat onze kalender een lange geschiedenis heeft en dat zij kenmerken heeft die al eeuwen, soms zelfs al duizenden jaren, geleden werden ingevoerd. Sommige aspecten van onze kalender, zoals de bepaling van de paasdatum en de hiervan afhankelijke christelijke feestdagen, hebben een nog ingewikkeldere geschiedenis die hun oorsprong hebben in de joodse en Babylonische kalenders. In de lezing zullen, naast de geschiedenis, ook de sterrenkundige en wiskundige aspecten van de kalender genoemd worden en zal uitgelegd worden hoe een 'eeuwigdurende kalender' werkt.
18-10-2019	Thema-avond
26-10-2019 Nacht van de Nacht	Sterrenkijkavond tijdens de Nacht van de Nacht op zaterdag 26 oktober 2019
1-11-2019 L ezing ‘Capturing the invisible: First Picture of a Black Hole with the Event Horizon Telescope’ door Raquel Fraga-Encina (lezing is in het Engels)	Raquel Fraga-Encinas is a Spanish born astrophysicist who fell in love with the night-sky at an early age. She did her Bachelor’s degree in Astrophysics at the University of New Mexico in the USA and proceeded to get a Master’s in Astronomy at the University of Maryland. After working in Spain several years as support scientist for ESA’s Athena X-ray observatory, she decided to carry out her PhD research at Radboud University in Nijmegen. She is part of the Event Horizon Telescope collaboration and she investigates the properties of Sagittarius A*, the supermassive black hole at the center of our own galaxy, which is the other main scientific target of the Event Horizon Telescope along with M87. The lecture will begin with an overview of the history of black holes, what we know about their physics via theory and observations. Then Raquel will introduce the topic of interferometry and how observations are made with radio telescopes. In addition, she will tell us about the Event Horizon Telescope, a world-wide network of radio telescopes that has taken – for the first time ever – a picture of a black hole. The lecture will cover the process for obtaining this amazing image, its challenges, and what we can learn about this supermassive black hole in heart of M87.
15-11-2019 Mini-ALV + Thema-avond over ‘Tijd’ door Paul Bakker	Erelid van onze vereniging en fervent amateurastronoom Paul Bakker verzorgt deze avond met als thema: ‘Tijd’. Tijd, iedereen weet wat het is en toch ook weer niet. Tijd is een begrip dat van enorm groot belang is in onze dagelijkse beleving en in de maatschappij. Desondanks laat het begrip tijd zich moeilijk vangen in een goede omschrijving. Huygens, Newton, Einstein en vele andere topwetenschappers hielden zich er mee bezig. Vanavond nemen we zelf de tijd om eens bij het begrip tijd stil te staan. Bestaat tijd eigenlijk wel? Volgens sommigen is het een illusie…
29-11-2019 Lezing ‘Astrofotografieparadijs Namibië’ door Marco Verstraaten	Al 30 jaar in de ban van astrofotografie! Dat begon dus met “natte fotografie” met een camera met negatieven. Tegenwoordig zijn de astrocamera’s zeer geavanceerd en zijn digitaal. Mede daardoor werkt Marco al enige jaren “remote”: een privé sterrenwacht in het zuiden van Frankrijk wordt op afstand bestuurd. Daar is de hemel nog niet vervuild door stadsverlichting en is het mogelijk om zeer zwakke structuren te fotograferen. Maar ook vanuit het Noord-Hollandse Twisk is Marco nog actief vanuit zijn sterrenwacht. Vanaf het noordelijk halfrond is slechts een gedeelte van de sterrenhemel zichtbaar. Voor die andere helft is het dus noodzaak om te reizen. Namibië is bij uitstek geschikt vanwege zijn zeer droge klimaat en schone lucht. Daarnaast wonen er zeer weinig mensen wat ook lichtvervuiling tot het absolute minimum beperkt. Het land kent een aantal zogenaamde “astrofarms”. Bijvoorbeeld Tivoli, een actieve boerderij. Deze heeft diverse sterrenwachten op het landgoed staan waarvan je gebruik kunt maken van vast opgestelde telescopen. Bij een dergelijke verre bestemming is het immers niet mogelijk om veel apparatuur mee te nemen. Ook als reisland is Namibië zeer geschikt. Een combinatie van beide geeft dit een prima balans voor een fantastische reis.
13-12-2019	Thema-avond

Page created on augustus 7th, 2019 by Arie Nouwen.

Comments are closed.

Back to Top ↑