Vrijdag 19 april lezing over ‘Dreiging uit de ruimte’

Op vrijdag 19 april houdt Robert Wielinga een lezing bij Chr. Huygens getiteld ‘Dreiging uit de ruimte’. Meteorieten zijn de overblijfselen van kleine of grotere stukken ruimtepuin. Bijna altijd zijn dat brokstukken die zijn losgekomen bij de botsing van planetoïden. In de aardse dampkring veroorzaken ze een helder lichtverschijnsel, wat we een vuurbol noemen. De meteorieten die de aarde bereiken vertellen ons meer over de vorming van ons zonnestelsel en van (kleine) planeten. Er zijn ook stukken van de Maan en Mars op aarde gevonden, de Nederlandse meteoriet van Ellemeet kwam van Vesta. Hoe komen ze op aarde, wat is hun samenstelling en welke verassende conclusies kunnen er worden getrokken?

Inslagen zijn niet zonder risico’s, zoals we op 15 februari 2013 in het Russische Chelyabinsk hebben kunnen zien. Wat zijn precies de risico’s en kunnen we ons tegen grote inslagen beschermen?
Deze lezing zal ook worden geïllustreerd aan de hand van een verzameling kleine meteorieten. Robert Wielinga (1962) is al sinds zijn 10e verzot op het heelal. Hij is docent Natuurkunde in Utrecht en actief voor de sterrenwacht Sonnenborgh en voor de Sterrenkundige Kring Minnaert (afdeling van de KNVWS) in die stad. Hij was medeoprichter en bestuurslid van de European Association for Astronomy Education (EAAE). Voor zijn verdienste voor sterrenkunde-educatie en -popularisatie is de planetoïde 12644 Robertwielinga naar hem vernoemd.

Toegang is gratis, bij bezoek van meerder lezingen het verzoek om lid te worden. Start lezing: 20:00, zaal open: 19:30 uur.

Sterrenkijkdagen 2024

Tijdens de Landelijke Sterrenkijkdagen 2024 in het weekend van 15-17 maart kun je op tientallen plekken in Nederland door een telescoop komen sterrenkijken. Bezoek het langstlopende sterrenkundige publieksevenement van ons land waarbij alles draait het om het ontdekken en beleven van de sterrenhemel boven Nederland.

Ook dit jaar kun je weer bij verenging Christiaan Huygens in Papendrecht terecht. Je bent van harte welkom op zaterdag 16 maart vanaf 19:30 tot 22:00. Bij gunstig weer kan er met onze eigen 11 inch telescoop gekeken worden naar de kraters op de maan en planeten (o.a. Jupiter met zijn maantjes). Interessant voor jong en oud.

Als het weer niet meewerkt wordt er binnen uitleg gegeven over telescopen en de sterrenkunde. Toegang is gratis

Vrijdag 1 maart: lezing ‘Het begin van de oerknal’

Op vrijdag 1 maart houdt Robert de Jong bij ons een lezing over ‘het begin van de oerknal’. Al sinds mensenheugenis probeert de mens te begrijpen waar de kosmos vandaan komt. De oerknaltheorie wordt daarbij vaak als het antwoord gegeven, maar deze ontwijkt de vraag waar het heelal vandaan komt. Dit is geen eenvoudig vraagstuk die met enkel wetenschap niet te beantwoorden valt.

Waardoor is dit zo’n lastig vraagstuk, en welke moderne oplossingen zijn hiervoor beschikbaar? Zijn deze ooit toetsbaar, want wetenschap is pas wetenschap als je een theorie kunt verifiëren. Een daarvan komt uit het boek ‘Ontstaan van de tijd’ geschreven door de Belgische theoretisch natuurkundige en hoogleraar Thomas Hertog waarbij de ideeën van Stephen Hawking in doorklinken. Ook komt de quantumzwaartekracht en de unificatietheorie voorbij.

Is het heelal OOIT of NOOIT begonnen? Kun je voorkomen dat ons heelal riekt naar een ‘design’-aspect?

Robert de Jong is freelance sterrenkundige en spreker. Hij maakt wetenschap toegankelijk voor algemeen publiek in nieuwsbrieven, publiekslezingen en cursussen. Tevens is hij eindredacteur van de populaire website ImagineAbove.nl. Robert is autodidact op het gebied van de astronomie en aanverwante wetenschappen en het docentschap zit hem in het bloed. Hij boeit op een enthousiaste wijze altijd zijn toehoorders. Tegelijk verzorgt hij al tientallen jaren in heel Nederland lezingen die dieper graven en steeds weer de actualiteit raken. Juist ogenschijnlijk complexe onderwerpen weet hij voor algemeen publiek goed neer te zetten.

Start lezing: 20:00, zaal open: 19:30 uur.

Vrijdag 9 februari: lezing over 57 jaar pulsaronderzoek

Op vrijdag 9 februari houdt Niels Nelson een lezing over 57 jaar pulsaronderzoek. In deze lezing wordt eerst de historie van de eerste pulsarwaarneming in 1967 weer gegeven. De Pulsar 1919+21 was in 1967 ook de eerste waarvan men het verband tussen pulsars en neutronensterren konden vaststellen. Neutronensterren zijn de compactste zichtbare lichtstralende objecten voor de overgang naar Zwarte Gaten. Ze zijn geen resultaten van de evolutie van sterren. Na uitleg over neutronen en neutronen in vaste stof-roosters wordt het licht dat kan ontsnappen uit neutronensterren en pulsars besproken.

Over het inwendige van neutronensterren zijn in het laatste decennium meer gegevens gekomen o.a in de waarnemingen van de objecten met roterende radiogolven-emissie. Het magnetisme bij neutronensterren leidt tot grote waarden van de magnetische veldsterkte bij een aparte groep Neutronensterren zoals Magnetars. Verder kunnen snel rond hun as draaiende neutronensterren dienen als klokken, die tot minder dan 1 atto-seconde nauwkeurig zijn. Ook zijn in de laatste 5 jaar veel beschrijvingen van neutronensterren die met elkaar botsen opgedoken. Een nieuw soort waarneemtechniek is hierbij ontwikkeld, de gravitatiegolven-sterrenkunde. Objecten als kilonovae, die tijdens botsingen optreden. Daarnaast wordt de ruis van de pulsarsignalen ook gebruikt voor de speurtocht naar bronnen van donkere materie. Zo zijn de pulsars waarnemingsbronnen die ons zowel vertellend over het lichtstralende heelal als over het donkere heelal .

De spreker Niels Nelson is vrijwilliger op 2 Noord-Brabantse sterrenwachten namelijk Halley te Heesch en Tivoli in Oudenbosch en daarnaast docent Natuurkunde in Arnhem. Al meer dan 50 jaar houdt hij zich bezig met de ontwikkelingen in de sterrenkunde.

Start lezing: 20:00, zaal open: 19:30 uur.

Vrijdag 2 februari lezing over micrometeorieten

Op vrijdag 2 februari houdt Astrid Geurts Eeuwes een lezing over micrometeorieten. Jaarlijks valt er tonnen buitenaards materiaal op onze aarde. Variërend van kleine stofdeeltjes tot de wat grotere exemplaren. De kleinste steentjes die veelal kleiner zijn dan 0,5 mm kun je overal terugvinden, zelfs op je eigen dak of dakgoot. Leer hoe Astrid Geurts Eeuwes een onderzoek startte dat verrassende ontdekkingen opleverde. Ze zal alle tips en tools aanreiken om een ieder enthousiast te maken om zelf ook op zoek te gaan naar stardust. Met een microscoop kan het publiek kennismaken met deze bijzondere steentjes uit de ruimte, een welkome aanvulling op de lezing.

Astrid Geurts Eeuwes is al jaren actief in de sterrenkunde en gespecialiseerd in sterrenkundige applicaties, astrofotografie en micrometeorieten. Bij verschillende (onderwijs)instellingen geeft ze lezingen en demonstraties over deze onderwerpen. Ze is al jaren vrijwilligster bij Volkssterrenwacht Bussloo en Volkssterrenwacht Saturnus in Nijmegen waar zij verschillende activiteiten uitvoert op sterrenkundig gebied en haar kennis en vaardigheden verder ontwikkelt. In 2023 ontving ze de prestigieuze J. van der Biltprijs voor haar onderzoek, enthousiasme en originaliteit om kennis te delen. Haar levensmotto is het onzichtbare zichtbaar maken.

Start lezing: 20:00, zaal open: 19:30 uur.